“Lãng phí” 800 triệu USD/năm vì thủ tục thông quan

“Bộ Khoa học và Công nghệ cùng Bộ Tài chính và các bộ ngành liên quan phải sửa ngay các thông tư, quy định về kiểm tra chuyên ngành để giảm thời gian thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu”. Đó là chỉ đạo của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam tại buổi làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ về tình hình thực hiện Nghị quyết 19/2016 của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp vừa diễn ra.

Ảnh minh họa: Doanh nghiệp làm thủ tục thông quan điện tử

Báo cáo tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết hiện có khoảng 74.000 doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu, thời gian thông quan hàng hóa nhập khẩu trung bình là 10 ngày, xuất khẩu 12 ngày, dài gấp đôi so với khu vực, trong đó riêng thời gian kiểm tra chuyên ngành là hơn 7 ngày.

Do đó, nếu giảm được 1 ngày thủ tục thông quan sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm 200 USD/lô hàng. Trong khi mỗi năm cả nước có khoảng 8,3 triệu lô hàng, 36% trong số đó bị kiểm tra, tỷ lệ này cao gấp 2,5 lần các quốc gia trong TPP và gấp 3 lần EU.

“Quan trọng hơn là chất lượng kiểm tra, kết quả kiểm tra rất thấp, phát hiện vi phạm không đáng kể, hầu hết hàng hóa đều qua. Điều này đang cản trở sự phát triển. Vì 94% lượng hàng nhập khẩu là để phục vụ sản xuất kinh doanh” – Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn nói.

Trước thực trạng trên, Nghị quyết 19 của Chính phủ đã yêu cầu phải giảm tỷ lệ lô hàng phải kiểm tra chuyên ngành xuống còn 15% vào cuối năm nay.

Theo TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), để giảm được thời gian thông quan hàng hóa – một trong những yêu cầu trọng tâm của Nghị quyết 19 của Chính phủ, thì vai trò của Bộ Khoa học và Công nghệ là rất quan trọng. Vì hai luật gốc của hoạt động quản lý chuyên ngành là Luật Chất lượng sản phẩm và Luật Đo lường.

Phát biểu chỉ đạo, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh: “Cải cách kiểm tra chuyên ngành nghe qua dường như không liên quan khoa học công nghệ nhưng sự đóng góp của cơ quan này lại rất quan trọng. Giảm thời gian thông quan được 1 ngày thì 1 năm chúng ta tiết kiệm được ít nhất 800 triệu USD, bằng đúng kinh phí cấp cho ngành khoa học công nghệ hằng năm” – Phó thủ tướng cho hay.

Chính vì thế, Phó thủ tướng yêu cầu phải sửa ngay Thông tư 28 về công bố hợp chuẩn, hợp quy trong thời gian ngắn nhất trên tinh thần “sửa đâu chắc đấy” để các bộ liên quan có cơ sở sửa đổi các quy định liên quan đến kiểm tra chuyên ngành thuộc lĩnh vực quản lý.

Phó thủ tướng lưu ý thêm, về lâu dài, việc gia nhập các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTA) đòi hỏi Việt Nam phải rà soát, sửa đổi nhiều luật trong đó có các luật về tiêu chuẩn đo lường, chất lượng hàng hóa. Nhưng trước mắt nếu tập trung vận dụng linh hoạt các quy định của luật hiện hành có thể xử lý được tới 80% vướng mắc hiện tại.

Liên quan đến mục tiêu giảm số mặt hàng và thời gian kiểm tra chuyên ngành, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu ngay tuần tới các bộ phải đưa ra đề xuất cụ thể, thống nhất thực hiện theo đúng Nghị quyết 19 của Chính phủ.

Theo Song Hà (Vneconomy)